ÇOCUKLARA SINIR KOYMA

Sınır koyma, anne babaların çocuklarına istenen davranışlarla ilgili genel kuralları ve beklentilerini öğretmek için kullandıkları bir yoldur. Bütün anne babalar sınır koymayı kullanırlar. Çocuklara toplumun, kültürün ve ailenin kurallarını öğretmek için sınır koyma yolu kullanırız

SINIRLAR NEDEN ÖNEMLİDİR?

Çocuklar, hayata gözlerini açtıkları toplumun ve ailenin kurallarını anlamak isterler ve buna ihtiyaç duyarlar. Onlardan ne beklendiğini, diğer insanlarla birlikteyken durdukları yeri, ne kadar ileri gidebileceklerini ve çok ileri gittikleri zaman neler olacağını bilmek isterler. Büyüdükçe artan beceri ve kapasitelerini ölçebilmek ihtiyacındadırlar. Sınırlar,  bu öğrenme ve keşfetme sürecinde çok önemli bir role sahiptir, ama anne babaların öğretmeye çalıştıkları dersler gönderilen sinyaller çok net olmadığı zaman kolayca yıkılabilirler.

Aslında aileler çeşitli sınır koyma yöntemleri kullansalar da aslında temelde 2 çeşit sınır vardır:

Bunlardan biri Kesin sınır, diğeri ise gevşek sınırlardır.

Kesin sınırlar, çocukların uymasını istediğimiz kurallarımızı ve onlardan beklentilerimizi net bir şekilde çocuklara ulaşmasını sağlar.  Net ulaşan bilgiler çocukların daha az itiraz da bulunmalarını sağlar. Çünkü bu kuralara ve beklentilere uymaları gerektiğini bilirler.

Gevşek sınırlar ise, sadece sözde kalır ve davranışa geçmezler. Çocukların hayatta istedikleri şey netliktir. Kesin bir tavır göremeyen çocuk anne babasının kendine koyduğu her sınırı ihlal etmeye çalışacaktır.

Kurallarımızın ve beklentilerimizin çocuklara net bir şekilde ulaşması için sözlerimizi kullanırız. Çocuklara sınırlarla ilgili sözlerin sağlıklı ulaşabilmesi için bilmemiz gereken bazı ipuçları vardır.

Sınır koyarken etkili davranışsal mesajlara birkaç örnek:

• Lütfen televizyonu kapat ya da ben kapatacağım } Çocuğunuz televizyonu istediğiniz zamanda kapatmıyorsa televizyonu siz kapatın.
• Yatağa ya da dışarı gitmeden önce oyuncaklarını topla } Çocuğunuz etrafa saçtığı oyuncaklarını toplamayı red ediyorsa, toplamadığı oyuncakları birkaç gün süre ile kaldırın.
• Yemeğini masa da ye yoksa onu almak zorunda kalacağım } Çocuğunuz masa yerine ısrarla oturma odasında bir şeyler yemek istiyorsa yiyeceği şeyi çocuğunuzun elinden alın.

Uzman Klinik Psikolog & Pedagog Aslı BAŞARI

Kaynakça: R.J. MACKENZIE, “Çocuğunaza Sınır Koyma” Ankara 2010, HYB Yayıncılık